ایمنی در آزمایشگاه

دستورالعملهای ایمنی آزمایشگاه

نکات ایمنی که در کلیه آزمایشگاه ها باید رعایت شود:

1- از انجام شوخی های بی مورد اجتناب کنید.

2- قبل از انجام هر آزمایش باید موضوع و هدف آنرا دقیقاً مورد مطالعه قرار داد.

3- قبل از شروع هر آزمایش باید وسایل مورد نیاز را آماده کرد.

4- بوئیدن محلولهای شیمیایی کار بسیار خطرناکی است مخصوصا اگر ماده مورد نظر مجهول باشد.

5- ضمن انجام آزمایش کلیه پدیده ها و تغییرات را باید با دقت زیر نظر داشت و نتایج حاصله را دور از حدث و گمان گزارش کرد.

6- پس از خاتمه هر آزمایش کمی صبر کنید تا چناچه ابزار و وسایل کار شما دراثر حرارت گرم شده اند بتدریج سرد شوند در صورتیکه دستگاه با منبع آب یا برق ارتباط دارند. ارتباط آنرا با منبع اصلی قطع کنید.

7- در آزمایشگاه حتماً از پوشش مخصوص و دیگر وسایل حفاظتی از قبیل عینک، دستکش، ماسک، در صورت لزوم استفاده کنید.

8- از راه رفتن بی مورد در آزمایشگاه اجتناب کنید.

 نکاتی که در حین انجام آزمایش باید به آنها توجه داشت:

1- در حین انجام آزمایش برای مشاهده واکنش صورت خود را مستقیم بالای ظرف یا دستگاه قرار ندهید .هنگام گرم کردن ظرف یا لوله آزمایش دهانه آنرا سمت خود یا دیگری نگیرید.

2- رعایت دقت و احتیاط در کار با وسایل و مواد شیمیایی از نکات بسیار ضروری است.سعی کنید دست شما به مواد شیمیایی آلوده نشود . برای برداشتن از محلولهای شیمیایی از پیپت های با سرپوش لاستیکی (پوار) , استفاده کنید.

3- موادی نظیر اسیدها ، فلزات فعال مثل سدیم ، گازها و مواد سمی را در صورت لزوم به اندازه مورد نیاز و با کمال احتیاط مصرف کنید .

4- قبل از برداشتن ظرف محتوی ماده شیمیایی برچسب مشخصات و تاریخ تهیه آنرا بخوانید و همیشه مقدار ماده را متناسب با مصرف انتخاب کنید.
5- هیچگاه مواد اضافی را به ظرف اصلی برنگردانید.پس از برداشتن ماده مورد  احتیاج ظرف را در جای خود قرار دهید.

6- پس از اتمام هر آزمایش لوازم مورد استفاده را تمیز بشوئید و هر یک را در جای مخصوص خود قرار دهید.

نکات زیر در خصوص رقیق کردن اسیدها لازم است رعایت شود:

1- ظروف فلزی را نباید برای رقیق کردن مورد استفاده قرار داد.

2- در عمل بایستی همیشه اسید را در آب ریخته ، نه آب را در اسید زیرا اگر آب روی اسید ریخته شود تولید حرارت نموده که با ایجاد حباب های هوا ذرات اسید را شدیداً به اطراف پخش می کند.

3- پس از رقیق کردن باید مدتی بگذرد تا اسید بتدریج سرد شود سپس از آن استفاده نمود.

4- در موقع اضافه نمودن اسید غلیظ به آب سعی شود اسید را با پیپت برداشت و در موقع تخلیه در آب به جداره داخلی ظرف خاکی کرد و سپس با به هم زدن شیشه ای آنرا مخلوط کرد.

روش و شرایط حفاظتی کار با اسیدها:

کار با اسیدها بسیار خطرناک است و فقط افرادیکه از خطرات ناشی از کار با اسیدها کاملاً اگاهی دارند باید با آنها کارکنند . مراقبتهای زیر را در آزمایشگاههایی که اسیدهای قوی و سایر مایعات سوزان موجود است و برای افراد احتمال خطر هست باید رعایت گردد.

1- وسایل مناسب وکافی برای شستشو موجود باشد تا چناچه اگر بدن یا لباس افراد  به اینگونه مایعات آلوده شد فوراً شستشو داده شود.

2- مقدار کافی داروی شستشو چشم باید همیشه در محل مناسب و با برچسب مشخص موجود باشد.

3- اگر خطر پخش شدن و ترشحات اسید در میان باشد باید لباسهای عایق اسید، عینک ، کلاه عایق اسید ، پوتین ، دستکش لاستیکی فراهم باشد.

4- ظروف محتوی اسیدها بخصوص اسید سولفوریک نبایستی در معرض تابش نور آفتاب قرار گیرد. آنها را در شیشه های کدر و دور ازآفتاب قرار دهید.

5- هنگام نقل و انتقال ظروف اسید قبل از حمل اینگونه ظروف بایستی سرپوش ظرف را کمی شل کرد و پس از تخلیه فشار آن درب آنرا محکم بست.

تشخیص محلولهای شیمیایی:

یکی از مهمترین نکاتی که یک آزمایشگر و یا هر فردیکه بنحوی در آزمایشگاه با مواد شیمیایی کار می کند باید به آنها توجه داشته باشد نحوه تشخیص محلولهای شیمیایی و طرق شناسایی این محلولهاست . در آزمایشگاه حتماً باید روی محلولها و مواد شیمیایی برچسب خوانا و صحیح که حاوی اطلاعات لازم از محلول است باید نصب شود.

از جمله مشخصات روی برچسب باید موارد زیر باشد:

1- اسم محلول یا ماده شیمیایی

2- درجه خلوص

3- تاریخ تهیه آن

4- نام تهیه کنننده آن در صورت لزوم